Coaching không chỉ là một kỹ năng, mà còn là nghệ thuật dẫn dắt con người khám phá chính mình, vượt qua giới hạn và phát huy tối đa tiềm năng. Dù bạn là lãnh đạo doanh nghiệp, quản lý đội nhóm, hay một người đam mê phát triển bản thân, việc đọc những sách hay về coaching là bước khởi đầu tuyệt vời để nâng cao kỹ năng và tư duy dẫn dắt. Bài viết dưới đây, Mind Coach Global sẽ giới thiệu Top 18 cuốn sách hay về coaching được các chuyên gia khuyên đọc, từ nền tảng lý thuyết đến thực hành thực tế.
18 Cuốn sách hay về Coaching giúp bạn phát triển kỹ năng và tạo đột phá
Dưới đây là danh sách 18 cuốn sách coaching xuất sắc nhất mà Mind Coach Global tổng hợp, hy vọng sẽ giúp bạn chọn được cuốn sách phù hợp với hành trình phát triển cá nhân hoặc nghề nghiệp.
Co-Active Coaching (Tái bản lần thứ 4)
Tác giả: Karen Kimsey-House, Henry Kimsey-House, Phillip Sandhal, Laura Whitworth
Được mệnh danh là “Kinh thánh của Coaching” bởi Stephen R. Covey, cuốn sách này là cẩm nang toàn diện về nghệ thuật coaching, mang đến khung Co-Active giúp tạo ra những cuộc trò chuyện thay đổi cuộc sống. Văn phong ấm áp, truyền cảm hứng, kết hợp lý thuyết và thực hành.
Nội dung nổi bật:
- Giới thiệu mô hình Co-Active, nhấn mạnh mối quan hệ đối tác giữa coach và coachee, với các bài tập thực hành, ví dụ thực tế và kỹ thuật như lắng nghe sâu, đặt câu hỏi mạnh mẽ.
- Cung cấp hướng dẫn cụ thể để xây dựng mối quan hệ bền vững và khơi dậy tiềm năng sáng tạo của con người.
- Các phiên bản mới nhất bổ sung nội dung về lãnh đạo và coaching trong bối cảnh hiện đại.
- Phù hợp với: Người mới tìm hiểu coaching, coach mới vào nghề hoặc những ai muốn khám phá một khung coaching toàn diện ngoài chương trình CTI.
Coaching for Performance (Tái bản lần thứ 5)
Tác giả: Sir John Whitmore
Được cập nhật vào năm 2017 nhân dịp kỷ niệm 25 năm, cuốn sách kinh điển này khám phá nghệ thuật coaching trong tổ chức, đặc biệt với mô hình GROW nổi tiếng. Đây là tài liệu tham khảo lý tưởng để hiểu cách coaching tối ưu hóa tiềm năng và hiệu suất.
Nội dung nổi bật:
- Giải thích mô hình GROW (Mục tiêu, Thực tại, Lựa chọn, Ý chí) với các ví dụ thực tiễn, như hỗ trợ nhân viên đạt mục tiêu kinh doanh.
- Phân tích nguồn gốc, lý do và hiệu quả của coaching, đồng thời đưa ra cách áp dụng để tăng động lực và tìm ý nghĩa công việc.
- Các phiên bản mới tích hợp trí tuệ cảm xúc (EQ) và lãnh đạo hiệu suất cao, với các chương ngắn gọn, dễ tiếp cận.
- Phù hợp với: Coach mới, quản lý, lãnh đạo muốn áp dụng coaching trong công việc, hoặc bất kỳ coach nào cần tài liệu tham khảo về GROW và nhu cầu Maslow.
The HeART of Laser-Focused Coaching
Tác giả: Marion Franklin
Cuốn sách mang tính cách mạng này giúp coach nâng cao hiệu quả bằng cách tập trung vào trọng tâm cốt lõi của vấn đề. Với nội dung sâu sắc và thực tiễn, đây là tài liệu không thể thiếu để cải thiện kỹ năng coaching.
Nội dung nổi bật:
- Hướng dẫn cách xác định vấn đề thực sự của khách hàng, tránh lãng phí thời gian vào các chi tiết không quan trọng.
- Cung cấp nhiều ví dụ minh họa sự khác biệt mà phương pháp Laser Coaching tạo ra, từ việc thay đổi trọng tâm đến kết quả đột phá.
- Khuyến khích người đọc ghi chú và phản tư với các câu hỏi xuyên suốt, giúp áp dụng ngay vào thực tế.
- Phù hợp với: Coach ở mọi cấp độ, đặc biệt là những người đã có kinh nghiệm nhưng cảm thấy bế tắc hoặc muốn làm mới phương pháp coaching.
The Portable Coach
Tác giả: Thomas J. Leonard
Được viết bởi một trong những người tiên phong trong lĩnh vực coaching và sáng lập Đại học Coach, cuốn sách này là nguồn cảm hứng vui nhộn, chứa đựng 28 chiến lược để thành công trong công việc và cuộc sống.
Nội dung nổi bật:
- Chia thành 28 chương dễ đọc, mỗi chương tập trung vào một nguyên tắc với 10 cách thực hiện, kèm trích dẫn, câu hỏi tự đánh giá và dấu hiệu tiến bộ.
- Khuyến khích tư duy tích cực và thay đổi niềm tin để sống tốt hơn, với các ý tưởng có thể áp dụng cho cả coach và khách hàng.
- Có thể mở ngẫu nhiên một trang để tìm cảm hứng bất cứ lúc nào.
- Phù hợp với: Tất cả các loại coach và khách hàng của họ, đặc biệt là những ai yêu thích sự sáng tạo và đơn giản trong phát triển bản thân.
The Discomfort Zone
Tác giả: Dr. Marcia Reynolds
Cuốn sách này hướng dẫn coach cách dẫn dắt khách hàng vượt qua vùng an toàn, biến những cuộc trò chuyện khó khăn thành cơ hội đột phá. Nó nhấn mạnh sự hiện diện toàn diện và lòng can đảm trong coaching.
Nội dung nổi bật:
- Cung cấp kỹ thuật giúp khách hàng nhận ra điểm mù lâu nay, như đặt câu hỏi kích thích sự khó chịu một cách có chủ đích.
- Hướng dẫn lắng nghe bằng cả trí óc, trái tim và trực giác, đồng thời khuyến khích coach dám để khách hàng đối mặt với sự không thoải mái.
- Tập trung vào những khoảnh khắc “vùng khó chịu” để tạo ra sự chuyển đổi sâu sắc.
- Phù hợp với: Executive coach, lãnh đạo coach hoặc bất kỳ ai muốn nâng cao khả năng giúp khách hàng phát triển vượt bậc.
Coach the Person, Not the Problem
Tác giả: Dr. Marcia Reynolds
Cuốn sách khuyến khích coach tập trung vào con người thay vì vấn đề, sử dụng phương pháp phản tư để tăng sự hiện diện và hiệu quả. Nó giúp coach tránh lối coaching công thức và xây dựng kết nối sâu sắc hơn.
Nội dung nổi bật:
- Phân tích sức mạnh của coaching và bác bỏ những niềm tin sai lầm, như việc tìm kiếm “câu hỏi hoàn hảo”.
- Giới thiệu năm thực hành cốt lõi, bao gồm phản hồi chủ động và coaching con người thay vì vấn đề, cùng ba thói quen tinh thần quan trọng.
- Cung cấp mẹo, kỹ thuật và ví dụ để coach “sống trong khoảnh khắc” với khách hàng.
- Phù hợp với: Mọi coach, đặc biệt là những ai muốn cải thiện khả năng hiện diện và tạo ra trải nghiệm coaching đầy cảm hứng..
Effective Group Coaching
Tác giả: Jennifer J. Britton
Là tài liệu không thể thiếu cho coach làm việc với nhóm, cuốn sách này cung cấp công cụ và chiến lược để đạt kết quả tối ưu trong coaching nhóm, đội nhóm hoặc hội thảo. Tác giả là chuyên gia về coaching nhóm và làm việc từ xa.
Nội dung nổi bật:
- Giải thích khái niệm coaching nhóm, các động lực nhóm và kỹ năng cốt lõi, cùng hướng dẫn thiết kế chương trình nhóm.
- Bao gồm danh sách kiểm tra, bài tập nhóm và ví dụ thực tế, giúp coach tự tin làm việc với nhiều người cùng lúc.
- Dù xuất bản năm 2010 với một số tham chiếu công nghệ cũ, nội dung vẫn rất giá trị và dễ áp dụng.
- Phù hợp với: Bất kỳ coach nào muốn làm việc với nhóm, đội nhóm, hội thảo hoặc webinar.
The Coaching Habit
Tác giả: Michael Bungay Stanier
Dành cho quản lý và lãnh đạo muốn áp dụng phong cách coaching, cuốn sách này ngắn gọn, thú vị và đầy ý tưởng. Nó xoay quanh bảy câu hỏi mạnh mẽ giúp thay đổi cách dẫn dắt.
Nội dung nổi bật:
- Mỗi chương giới thiệu một câu hỏi cốt lõi, kèm hướng dẫn xây dựng thói quen mới và phần “Masterclass” phân tích lý do câu hỏi hiệu quả.
- Cung cấp cách tiếp cận đơn giản nhưng sâu sắc để khuyến khích sự tham gia và khả năng phục hồi trong đội nhóm.
- Dễ đọc, với văn phong hài hước và ví dụ thực tế.
- Phù hợp với: Quản lý, lãnh đạo, executive coach, hoặc coach muốn ôn lại những giá trị cốt lõi của coaching.
- Lý do nên chọn: Dù không dành riêng cho coach, cuốn sách là lời nhắc nhở tuyệt vời về sức mạnh của câu hỏi và cách dẫn dắt hiệu quả.
Effective Coaching (Tái bản lần thứ 3)
Tác giả: Myles Downey
Được viết bởi một trong những người tiên phong trong coaching, cuốn sách này là giới thiệu ngắn gọn nhưng mạnh mẽ về coaching, từ nguồn gốc, cách thức hoạt động đến kỹ năng cốt lõi.
Nội dung nổi bật:
- Bao quát các chủ đề như quản lý buổi coaching, kỹ năng lắng nghe và đặt câu hỏi, với cách trình bày súc tích nhưng đầy đủ.
- Phù hợp cho cả life coach, leadership coach và business coach, với nội dung không bị giới hạn trong một lĩnh vực.
- Có phiên bản khác tập trung vào business coaching (2015), nhưng phiên bản này linh hoạt hơn.
- Phù hợp với: Coach mới vào nghề, lãnh đạo hoặc bất kỳ ai muốn hiểu cơ bản về coaching.
- Lý do nên chọn: Với kích thước nhỏ nhưng nội dung sâu sắc, đây là lựa chọn lý tưởng để bắt đầu hành trình coaching.
The Life Coaching Handbook
Tác giả: Curly Martin
Hiếm hoi trong số các sách dành riêng cho life coach, cuốn sách này cung cấp kiến thức cơ bản, kỹ thuật và cảm hứng để trở thành life coach hiệu quả.
Điểm nổi bật:
- Bao gồm các khái niệm như niềm tin, mô hình ngôn ngữ, tái khung, ẩn dụ và cơ bản về Lập trình Ngôn ngữ Tư duy (NLP).
- Cung cấp nhiều câu hỏi coaching sáng tạo và mẹo để cải thiện kỹ năng.
- Phần xây dựng doanh nghiệp hơi lỗi thời và tập trung vào thị trường Anh, nhưng giá trị nằm ở kỹ thuật coaching.
- Phù hợp với: Life coach mới vào nghề hoặc những ai muốn làm mới kho câu hỏi và kỹ thuật coaching.
The Coaching Manual (Tái bản lần thứ 5)
Tác giả: Julie Starr
Là tài liệu toàn diện dẫn dắt coach từ buổi đầu tiên đến khi kết thúc hành trình với khách hàng. Cuốn sách này giúp xây dựng sự tự tin và kỹ năng coaching chuyên sâu.
Nội dung nổi bật:
- Cung cấp mẹo, công cụ và kỹ thuật thực tiễn, từ cách đặt câu hỏi mạnh mẽ đến vượt qua trở ngại trong coaching.
- Được Sir John Whitmore và Marshall Goldsmith đánh giá cao vì tính toàn diện và chi tiết.
- Giúp coach củng cố niềm tin vào bản thân và phát triển phong cách riêng.
- Phù hợp với: Tất cả các coach, từ người mới đến chuyên gia, muốn nâng cao kỹ năng và sự tự tin.
The Art of Somatic Coaching
Tác giả: Richard Strozzi-Heckler
Cuốn sách giới thiệu khái niệm coaching thể chất (somatic coaching), sử dụng cảm giác và trải nghiệm cơ thể để thay đổi thói quen và hành vi sâu xa, mang lại sự chuyển đổi bền vững.
Nội dung nổi bật:
- Hướng dẫn cách khai thác tín hiệu từ cơ thể, như cảm giác hoặc trực giác, để hiểu sâu hơn về suy nghĩ và cảm xúc.
- Cung cấp bài tập và lời khuyên để tạo ra thay đổi ở cấp độ sâu hơn khi tư duy không đủ.
- Khám phá sự kết nối giữa cơ thể, trí óc và cảm xúc trong coaching.
- Phù hợp với: Coach ở mọi cấp độ, đặc biệt là những ai muốn mở rộng bộ công cụ với cách tiếp cận độc đáo.
The Art of Coaching
Tác giả: Jenny Bird, Sarah Gornall
Cuốn sách này là cẩm nang thực tiễn với nhiều mô hình coaching, kết hợp lý thuyết và hình ảnh sáng tạo để giúp coach áp dụng ý tưởng vào thực tế.
Nội dung nổi bật:
- Trình bày các mô hình coaching với sơ đồ và kịch bản minh họa, giúp dễ hiểu và thực hành.
- Được thiết kế như tài liệu tham khảo nhanh, hỗ trợ coach nâng cao nhận thức và phát triển khách hàng.
- Phù hợp để sử dụng liên tục trong hành trình coaching.
- Phù hợp với: Học viên coaching, giám sát coach hoặc chuyên viên nhân sự muốn áp dụng coaching trong công việc.
The Coach’s Casebook
Tác giả: Geoff Watts, Kim Morgan
Cuốn sách độc đáo này trình bày 12 nghiên cứu tình huống, mỗi chương khám phá một thách thức phổ biến như cầu toàn, hội chứng kẻ mạo danh hoặc trì hoãn, qua lăng kính của coach và khách hàng.
Nội dung nổi bật:
- Mỗi chương là câu chuyện chi tiết về cách coach xử lý thách thức, kèm cảm xúc, suy nghĩ và phản tư từ quá trình giám sát.
- Mang đến cái nhìn sâu sắc về tư duy của coach khi hỗ trợ khách hàng vượt qua khó khăn.
- Lý tưởng cho những ai yêu thích học qua ví dụ thực tế.
- Phù hợp với: Coach muốn nâng cao kỹ năng, executive coach, lãnh đạo hoặc bất kỳ ai muốn hiểu sâu hơn về thách thức con người.
The Coach’s Way
Tác giả: Eric Maisel
Xuất bản năm 2023, cuốn sách này cung cấp 13 tuần học tập với các bài học ngắn hàng ngày, chia sẻ kỹ thuật coaching và cách thể hiện tinh thần coaching đích thực.
Nội dung nổi bật:
- Hướng dẫn cách đặt câu hỏi xuất sắc, chuẩn bị cho buổi coaching và xử lý các vấn đề như sự phòng thủ hoặc tiến bộ chậm của khách hàng.
- Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu bản thân để kết nối tốt hơn với khách hàng.
- Mỗi bài học kết thúc bằng bài tập và gợi ý viết nhật ký để củng cố kiến thức.
- Phù hợp với: Học viên coaching, coach mới bắt đầu hoặc những ai muốn tối ưu hóa trải nghiệm coaching của mình.
Breakthrough Coaching
Tác giả: Dr. Marcia Reynolds
Ra mắt năm 2024, cuốn sách mới nhất của Marcia Reynolds tập trung vào việc tạo ra những khoảnh khắc “bật sáng” trong các buổi coaching, giúp coach xây dựng lòng tin và thách thức khách hàng sống tốt nhất.
Nội dung nổi bật:
- Hướng dẫn tạo không gian an toàn và kết nối, yếu tố then chốt để xây dựng lòng tin với khách hàng.
- Cung cấp công cụ thực tiễn, bài tập và nghiên cứu tình huống để coach tự tin thách thức khách hàng đạt được mục tiêu lớn.
- Tập trung vào cách tiếp cận lấy khách hàng làm trung tâm, can đảm và giàu cảm xúc.
- Phù hợp với: Coach mới và trung cấp muốn trở thành bậc thầy trong nghề.
The Advice Trap
Tác giả: Michael Bungay Stanier
Xuất bản năm 2020, cuốn sách này là phần tiếp nối của The Coaching Habit, khám phá “Con quái vật Lời khuyên” trong mỗi chúng ta và cách kiềm chế thói quen đưa ra lời khuyên không cần thiết.
Nội dung nổi bật:
- Giải thích tại sao việc đưa ra lời khuyên có thể làm giảm quyền tự chủ của người khác và tạo thêm việc cho chính mình.
- Hướng dẫn cách duy trì sự tò mò lâu hơn và chỉ đưa ra lời khuyên khi thực sự cần thiết.
- Văn phong vui nhộn, dễ đọc, với các ví dụ thực tế và mẹo thực hành.
- Phù hợp với: Coach mới, trung cấp và bất kỳ ai có thói quen đưa ra lời khuyên thay vì đặt câu hỏi.
The Gifts of Imperfection
Tác giả: Brene Brown
Tái bản nhân kỷ niệm 10 năm vào năm 2020, cuốn sách này không phải về kỹ thuật coaching nhưng truyền cảm hứng mạnh mẽ về việc sống thật và buông bỏ cầu toàn – điều mà mọi coach muốn khách hàng đạt được.
Nội dung nổi bật:
- Trình bày 10 nguyên tắc sống trọn vẹn, từ chấp nhận bản thân đến nuôi dưỡng lòng can đảm, với những câu chuyện hài hước và cảm động.
- Dựa trên nghiên cứu về cảm xúc, Brene Brown mang đến góc nhìn sâu sắc về sự chân thực và cách vượt qua áp lực xã hội.
- Là tài liệu tuyệt vời để coach tự phát triển và đề xuất cho khách hàng, bạn bè.
- Phù hợp với: Mọi người, đặc biệt là coach mới, trung cấp hoặc khách hàng muốn sống chân thật và vượt qua cầu toàn.
Hướng dẫn chọn sách Coaching phù hợp
Việc lựa chọn cuốn sách coaching phù hợp là bước đầu tiên để bạn phát triển kỹ năng, khám phá tiềm năng và đạt được mục tiêu trong hành trình coaching. Dù bạn là người mới bắt đầu, coach dày dặn kinh nghiệm hay lãnh đạo muốn áp dụng phong cách coaching, danh sách dưới đây sẽ giúp bạn tìm được tài liệu lý tưởng để đồng hành:
- Người mới bắt đầu: Co-Active Coaching, Coaching for Performance hoặc Effective Coaching là những lựa chọn tuyệt vời để xây dựng nền tảng vững chắc.
- Coach trung cấp: The Heart of Laser-Focused Coaching, Coach the Person, Not the Problem hoặc Breakthrough Coaching giúp nâng cao kỹ năng và tạo ra những bước ngoặt trong coaching.
- Coach nhóm: Effective Group Coaching là tài liệu không thể thiếu để làm chủ nghệ thuật dẫn dắt nhóm.
- Life coach: The Life Coaching Handbook hoặc The Coach’s Way cung cấp công cụ và cảm hứng chuyên biệt, phù hợp cho coaching cá nhân.
- Lãnh đạo và quản lý: The Coaching Habit, The Advice Trap hoặc The Gifts of Imperfection mang đến cách tiếp cận thực tiễn và sâu sắc để dẫn dắt đội nhóm hiệu quả.
- Coach muốn đổi mới: The Art of Somatic Coaching hoặc The Coach’s Casebook mở ra những góc nhìn mới mẻ, giúp làm phong phú bộ công cụ coaching.
Hành trình trở thành một coach xuất sắc hoặc đạt được sự phát triển cá nhân thông qua coaching bắt đầu từ việc chọn đúng tài liệu phù hợp với nhu cầu và mục tiêu của bạn. Từ những nền tảng cơ bản như Co-Active Coaching và Coaching for Performance đến các cách tiếp cận sáng tạo như The Art of Somatic Coaching hay The Gifts of Imperfection, 18 cuốn sách trên mang đến kho tàng kiến thức và cảm hứng để bạn tiến xa hơn. Hãy xác định trình độ hiện tại, lĩnh vực bạn muốn tập trung và chọn cuốn sách phù hợp để đồng hành. Bắt đầu đọc, thực hành và để những trang sách này dẫn lối bạn đến những đột phá trong sự nghiệp và cuộc sống!